آمارهای رسمی، اطلاعات عددی است که توسط دستگاههای اجرایی به منظور استفاده در امور مدیریتی، سیاستگذاری، برنامهریزی، پژوهشی و اطلاع رسانی در مورد وضعیت عمومی کشور تولید و منتشر میشود. معمولاً سازمانهای آماری هر کشور، متولی آمارهای رسمی در کشورها میباشند، در ایران متولی این امر، مرکز آمار ایران است. طبق وظایف مراکز آماری، آمارهای متنوع اقتصادی، اجتماعی و ...با انجام سرشماریها، طرحهای آمارگیری و آمارهای ثبتی تولید و منتشر میشود؛ که از آن جمله جمعیت کشور بهمراه مشخصههای دموگرافیکی آن، نرخ تورم، نرخ بیکاری و هزاران قلم آماری که شاید نام برخی به گوش عامه مردم هم نرسیده باشد.
آمار های رسمی باید پایه و اساس برنامه ریزیها قرار گیرد. ولی مسئله اساسی این است که همزمان با ارائه آمارهای کلیدی و معروفی مانند تورم، و نرخ بیکاری و...، برخی رسانهها و جریانهای سیاسی بجای استفاده درست از حقایقی که آمارها در خود ملحوظ دارند، مستمسکی جهت تثبیت یک گروه و سازمان و یا سیاه نمایی رقبا وحتی جدال بین مراکز ارائه دهنده یک قلم آماری میشود. آنچه در این میان مورد فراموشی قرار میگیرد، بی اعتمادی به آمارهای رسمی توسط احاد مخاطبان است که حتی به برخی مقامات نیز سرایت مینماید. مسلماً نقد کارشناسانه جایگاه و اعتبار خود را داشته و دارد ولی تشکیک در اطلاعات و آمارهای تولیدی در رسانههای غیر تخصصی با مخاطب عام برای کارشناسان آمارهای رسمی جای سئوال دارد.
اخیراً تشکیک در آمار و اطلاعات، تیترهای پرمخاطبی را به خود اختصاص دادهاند که مقبولیت به ظاهر خوشایندی برای برخی ایجاد می نماید، ولی فراتر از این قضیه، توجه به بی اعتمادی عمومی ایجاد شده فارغ از زمان حال و احزاب و گروههای مسلط است که در بستر گذر زمان نوبت حزب،گروه یا سازمان رقیب میرسد.
برای ارزیابی آمارهای رسمی، ابزارهای مختلفی وجود دارد، همچنین بکارگیری فناوریهای نوین بر کیفیت دادههای آماری افزوده است. کارشناسان آمارهای رسمی روشهای متنوعی برای راستی آزمایی و یا کیفیت آمارهای منتشره را مورد استفاده قرار میدهند که در این بحث فرصت پرداختن به آن وجود ندارد ولی برای پی بردن به برخی زوایای آن پیشنهاد میشود، سریهای زمانی دادههای کلیدی مانند نرخ تورم و نرخ بیکاری مورد مطالعه قرار گیرد که تغییرات ساختار سیاسی و چیدمان احزاب و ... هیچ اثری در سریهای زمانی ندارد. نکته دیگر تعاریف و مفاهیم آماری و اقلام مختلف آمارهای منتشره است که از حوصله این بحث خارج است؛ فقط به ذکر یک مثال اکتفا میشود که تغیییرات نرخ بیکاری در کنار اقلامی مانند نرخ مشارکت، تغییرات نرخ مشارکت زنان و دلایل عمده لحاظ شدن افراد در جمعیت غیر فعال مطالعه شده و همچنین با توجه به تفکیک گروههای سنی هر قلم میباشد. لازم به ذکر است اطلاعات تفصیلی طرح آمارگیری نیروی کار، نشریهای بالغ بر 400 صفحه میباشد.درصورتیکه معمولاً بجز نرخ بیکاری و احتمالاً تفکیک استانی، سنی و جنسی آن، سایر اطلاعات نادیده انگاشته میشود. اطلاعات ذیقیمتی که بالقوه میتواند پایه تحقیقات متنوعی قرار گیرد.
مُثله کردن اطلاعات ذیقیمت آماری بهمنظور توجیه غیر منطقی عملکردها و یا بر عکس زیر سئوال بردن عملکرد گروه یا سازمان مقابل، بدون اعتنا به پشتوانه علمی و تجربی مراکز آماری در هیچ کشوری مقبول نمیباشد. پیشنهاد میشود بجای تشکیک آماری، مهارت استفاده از ابزار گرانسنگ آمار و اطلاعات را همگانی نماییم.
http://alef.ir/vdcjyyetouqevyz.fsfu.html?310008